در قسمت قبلی مقاله ویروس HPV و زگیل تناسلی، علائم و عوارض ناشی از ورود این ویروس به بدن را برشمردیم. در ادامه این مقاله، به بررسی روش های واکسیناسیون و پیشگیری از ویروس HPV و ابتلا به زگیل تناسلی خواهیم پرداخت.
عوامل خطر (Risk Factors):
عفونت ناشی از ویروس HPV به شدت مسری است و عواملی که احتمال آلودگی به این ویروس را افزایش می دهد،عبارتند از:
• تعداد شرکای جنسی : هر چه تعداد شریکهای جنسی بیشتر باشد، احتمال انتقال ویروس HPV و ابتلا به زگیل تناسلی (همینطور سایر بیماریهای مقاربتی) بیشتر خواهد شد. حتی رابطه جنسی با پارتنری که بیش از یک شریک جنسی داشته یا درحال حاضر دارد؛نیز احتمال خطر آلودگی را افزایش میدهد.
• سن : زگیلهای معمولی یا common wart عموماً در کودکان ایجاد میشود. اما زگیلهای تناسلی بیشتر در نوجوانان و جوانان بروز می کند.
• سیستم ایمنی تضعیف شده : افرادی که سیستم ایمنیشان به دلایل مختلف تضعیف شده ( مثل مبتلایان به بیماری ایدز یا افرادی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند)
• پوست آسیب دیده : بخشهایی از پوست که به هر دلیل آسیب دیده است بیشتر در معرض ابتلا به زگیل قرار دارد.
• تماس پوستی : تماس با پوست آلوده مثل دست دادن، روبوسی یا رابطه جنسی
عوارض ناشی از ویروس HPV
• زخمهای دهانی و مجرای تنفسی فوقانی بعضی از انواع ویروس HPV باعث ایجاد زخمهایی روی زبان، لوزهها، نرم کام یا داخل حنجره و بینی میشوند.
• سرطان. گونههایی از HPV وجود دارند که میتوانند زمینهساز بروز سرطان شوند. این گونه همچنین میتوانند نقش موثری در بروز سرطانهای آلت تناسلی، مقعد، دهان و مجرای تنفسی فوقانی داشته باشند.
پیشگیری از ابتلا به ویروس
زگیل معمولی :
پیشگیری از زگیل معمولی ناشی از ویروس HPV ساده نیست. اگر دچار زگیل معمولی هستید، میتوانید از انتشار و ایجاد زگیلهای جدید جلوگیری کنید. برای این کار، زگیلها را دستکاری نکنید و ناخنهایتان را نجوید.
زگیل کف پایی :
برای کاهش خطر ابتلا به زگیلهای کف پایی ناشی از ورود ویروس HPV به بدن، در استخرها و رختکنهای عمومی کفش یا دمپایی به پا داشته باشید.
زگیل تناسلی :
با انجام اقدامات زیر میتوانید خطر ابتلا به زگیل تناسلی و ضایعات ناشی از ویروس HPV در ناحیه تناسلی را کاهش دهید:
• داشتن فقط یک شریک جنسی
• اطمینان از سلامت شریک جنسی
• استفاده از کاندوم لاتکس که البته تا حدی میتواند ریسک انتقال ویروس HPV و ابتلا به زگیل تناسلی را کاهش دهد.
واکسن HPV
سه نوع واکسن برای پیشگیری از HPV ، تأییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا یا FDA را دارند. جدیدترین این واکسنها، گارداسیل 9 است که برای استفاده مردان و زنان 9 تا 45 ساله تایید شده است و از این افراد در برابر سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی محافظت میکند.
وضعیت ایدهآل این است که دختران و پسران پیش از داشتن هرگونه رابطه جنسی و قرار گرفتن در معرض ویروس HPV، این واکسن را دریافت کنند. بر خلاف باورهای غلط عمومی، تحقیقات نشان داده که دریافت واکسن در سنین پایین هیچ دلیلی بر شروع فعالیت جنسی از سنین کمتر نیست.
وقتی فردی به ویروس HPV آلوده شد، تاثیر این واکسنها به اندازه وقتی نیست که فرد در معرض ویروس HPV قرار نگرفته بوده است. در این شرایط حتی امکان دارد که واکسن هیچگونه تاثیر محافظتی نیز نداشته باشد. به علاوه، واکنش بدن به واکسن در افراد با سنین پایینتر بهتر از بزرگسالان است. نکته قابل توجه دیگر این است که اگر واکسیناسیون پیش از ورود ویروس به بدن انجام شود، از اکثر موارد سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی جلوگیری خواهد شد.
سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا هم اکنون توصیه میکند که کودکان 11 و 12 ساله دو نوبت واکسن HPV را به فاصله شش ماه از هم دریافت کنند. پیش از این سه نوبت واکسن برای این محدوده سنی توصیه میشد. کودکان کم سن و سالتر 9 و 10 ساله و نوجوانان 13 و 14 ساله هم میتواند مطابق برنامه جدید، دو نوبت واکسن دریافت کنند. پژوهشها نشان داده که برنامه دو نوبتی واکسن برای کودکان زیر 15 سال موثر است.نوجوانان و جوانانی که واکسیناسیون خود را پس از این سنین، و در بازه 15 تا 26 سالگی آغاز میکنند، باید همچنان از برنامه سه نوبتی واکسن HPV پیروی کنند.
در پایان ذکر این نکته ضروری ست که واکسن گارداسیل را فقط از انستیتو پاستور ایران (شماره تلفن و آدرس شعب انستیتو پاستور در تهران و مراکز استان ها از طریق اینترنت در دسترس است) یا بعضی از داروخانه های منتخب تهیه کنید،از خرید واکسن از بازار سیاه یا بعضی سایت های اینترنتی خودداری کنید.تزریق واکسن گارداسیل نیز باید توسط افراد مجاز و در مراکز دارای تجهیزات لازم انجام شود.
ثبت ديدگاه